425․Գտիր անհայտ բաղադրիչը։

Ա) ։7=1384

1384:7=192

3700=*:4

3700×4=14800

բ) 4494:*=14

4494:14=321

32=3264:*

3264:32=102

գ) *x77=1694

1694:77=22

2640=*x40

2640:40=66

436 ա)Եթե ուղղանկյան երկարությունը մեծացնենք 15սմ-ով,ապա նրա պարագիծը կդառնա 70սմ։Որքա՞ն է ուղղանկյան պարագիծը։

Լուծում

• 15+15=30
• 70-30=40

բ)Եթե ուղղանկյան լայնությունը փոքրացնենք 8սմ-ով,ապա նրա պարագիծը կդառնա 64 սմ։Որքա՞ն է ուղղանկյան պարագիծը։

Լուծում

16+64=80

80-16=64

Պատ.՝80

437 1 կգ ներկով է ներկել 3 մ² մակերեսով տարածք։Որքա՞ն ներկ է հարկավոր սենյակի 6 մ լայնությամբ և 4 մ բարձրությամբ ուղղանկյունաձև պատը ներկելու համար։

Լուծում

1. 4×6=24
2. 24:3=8

Պատ․՝8 կգ

Եթե դիտենք աշխարհի քարտեզը, առաջին իսկ հայացքից կնկատենք, որ Երկրագնդի մակերևույթը բաժանված է ցամաքային և ջրային տարածքների: Երկրագնդի ցամաքի խոշորագույն տեղամասերը, որոնք շրջապատված են ծովերով ու օվկիանոսներով, կոչվում են մայրցամաքներ:

երկրի ամբողջ տարածքը կազմում է 510մլն կմ է, որից ցամաքի տարածքը կազմում է 29 % ։

Երկրագնդի վրա կա 6 մայրցամաք: Եվրսաիա ,Աֆրիկան, Հյուսիսային Ամերիկան, Հարավային Ամերիկան, հավերժական սառույցով ծածկված Անտարկտիդան և ամենափոքր մայրցամաքը՝ Ավստրալիան:

Մայրցամաքները շրջապատի կղզիների հետ միասին կոչվում են աշխարհամասեր: Դրանք նույնպես վեցն են՝ Եվրոպա, Ասիա, Աֆրիկա, Ամերիկա, Ավստրալիա, Անտարկտիդա:

Միլիոնավոր տարիներ առաջ Հարավային Ամերիկան, Աֆրիկան, Ասիայի մի մասը, Ավստրալիան և Անտարկտիդան կազմել են մեկ մայրցամաք՝ Գոնդվանան:

Օվկիանոսը ահռելի աղի ջրի զանգված է, ջրոլորտի հիմնական բաղադրիչը։ Երկրագնդի մակերևույթի մոտ 70 %–ը (մոտ 361 միլիոն կմ²) ծածկված է օվկիանոսով ունենք 4 օվկիանոսներ ՝ Խաղաղ օվկիանոս , Ատլանտյան օվկիանոս, Հնդկական օվկիանոս, Հյուսիսային Սառուցյալ օվկիանոս ։

ԵՎՐԱՍԻԱ

Ամենամեծ մայրցամաքը Եվրասիան է, որի մեջ մտնում են Եվրոպա և Ասիա աշխարհամասերը:
Մակերեսը 52.990 մլն կմ² է, որը կազմում է ընդհանուր ցամաքի 36%:
Բնակչությունը՝ 4.8 միլիարդից ավել է, որը կազմում է ընդհանուր բնակչության ¾ մասը:

Մայրցամաքը գտնվում է Հյուսիսային կիսագնդում, ընդ որում Եվրասիայի կղզիների մի մասը գտնվում է Հարավային կիսագնդում:

Իր մեջ է ներառում երկու աշխարհամաս. Եվրոպա և Ասիա: Բնության առումով Եվրոպայի և Ասիայի մեջ կտրուկ սահման գոյություն չունի:

Այս միակ մայրցամաքն է, որը ողողվում է չորս օվկիանոսներով. հարավում`   Հնդկական օվկիանոսով, հյուսիսում՝ Սառուցյալ օվկիանոսով, արևմուտքում`   Ատլանտյան օվկիանոսով և արևելքում՝ Խաղաղ օվկիանոսով:

Եվրասիան ձգվում է արևմուտքից արևելք 16 հազ. կմ, հյուսիսից հարավ `   8 հազ. կմ, մակերեսն է՝ 53.4 մլն. կմ: Դա մոլորակի ամբողջ ցամաքի 1/3 մասից ավելին է կազմում: Եվրասիայի կղզիների մակերեսը մոտ 2.75 մլն. կմ է:

Եվրասիայում է գտնվում՝

• Երկրագնդի ամենաբարձր լեռը`   Ջոմոլունգման(Էվերեստ)8848մ
• ամենախոշոր լիճը`   Կասպից ծովը և ամենախորը`   Բայկալը,
• մակերեսով ամենամեծ լեռնային համակարգը`   Տիբեթը,
• ամենամեծ թերակղզին` Արաբական,
• ամենամեծ աշխարհագրական շրջանը`   Սիբիրը,
• ցամաքի ամենացածր կետը` Մեռյալ ծովի խորշը:

Եվրասիայում ներկայացված են բոլոր կլիմայական գոտիներն ու կլիմայական զոնաները:

Խմբային աշխատանք դպրոցում

Երկրագնդի վրա շուրջ 2 հազար տարբեր ժողովուրդներ են ապրում, որոնք խոսում են տարբեր լեզուներով, տարբեր վարք ու բարք և սովորույթներ ունեն: Պատկերացրե ք, թե Երկրի վրա բոլորը, ամեն ինչ միանման են: Լա՞վ կլինի, թե՞ վատ: Աշխատեք խմբերով է փորձեք մտածել

 ա) Ինչո՞վ լավ կլիներ, եթե Երկրի վրա ամեն ինչ միանման լիներ:

Միայն լավ կլիներ, որ մարդիկ մեծ տների համար կռիվ չէին տա, որովհետև բոլորի տները նույն ձև կլիներ: Մարդիկ փողի համար այդքան չէին տանջվի, որովհետև մի տեսակ փող կլիներ և մարդիկ չէին ուզենա դրանից շատ ունենային: Շենքերը, ծառերը, ավտոմեքենաները, մարդկանց հագուստները, բնությունը ամբողջը նույնը կլիներ և շատ գեղեցիկ կլիներ:

բ) Ինչո՞վ լավ չէր լինի, եթե Երկրի վրա ամեն ինչ միանման լիներ: Քննարկելու ենք դասարանում:

Եթե Երկրի վրա ամեն ինչ միանման լիներ այդ դեպքում աշխարհի վրա պետք չէր լինի եղանակի փոփոխությունը, կինեին միայն մեկ կամ երկու տեսակի ծառեր: Ծովերը տարբեր գույների չէին լինի կլինի մի տեսակ: Մարդիկ կլինեին նույն դեմքով և նույն տեսքով և իրարից չէին տարբերվի: Մարդկանց համար հետաքրքիր չէր լինի, որովհետև ամեն ինչ նույնն էր լինելու: